Η άποψη του Στέφανου Μάνου για την φοροδιαφυγή

Διαιρέστε τους φόρους που πληρώνετε σε τρεις ομάδες. Στην πρώτη περιλαμβάνονται οι φόροι που αντιστοιχούν στις δαπάνες που θα έκανε το κράτος αν πλήρωνε με όρους της ιδιωτικής οικονομίας αυστηρά μόνο όσους χρειάζεται για να κάνουν τη δουλειά. Στο δεύτερο πίνακα θα βάλετε τα ποσά που αντιστοιχούν στις πληρωμές που κάνει το κράτος στους υπεράριθμους που έχει προσλάβει και τα ποσά με τα οποία τους πληρώνει πάνω από τα επίπεδα του ιδιωτικού τομέα. Τέλος στον τρίτο πίνακα βάλτε τα ποσά που πληρώνετε για να καλυφθούν οι υπερτιμολογήσεις, οι κλεψιές και το έλλειμμα στα έσοδα που δημιουργούν οι φοροφυγάδες (κάθε φορά που το κράτος κάνει φορολογικές ρυθμίσεις κυνηγάει αυτούς που συνήθως πληρώνουν και ευνοεί τους φοροφυγάδες). Αν δηλαδή είστε φορολογούμενος θεωρείστε τη φοροδιαφυγή ως δική σας δαπάνη. Αν πληρώνατε 1.000 ευρώ ετησίως σε φόρους, πως θα κατανέματε το ποσό αυτό στους 3 πίνακες; Πρόχειρα θα έλεγα 450 ευρώ στον πρώτο πίνακα, 350 στον δεύτερο και 200 στον τρίτο. Κάθε φορολογούμενος του ιδιωτικού τομέα είναι ενδεχόμενο να κάνει τη σκέψη, έστω ασυναισθήτως, ότι το κράτος του παίρνει εκβιαστικά 1.000 ευρώ ενώ χρειάζεται κανονικά μόνο 450. Τον εξοντώνει φορολογικά με τα υπόλοιπα 550 προκειμένου να μη θίξει «τα κεκτημένα» και «τα κατεστημένα».

Υποστηρίζω ότι δεν θα υπάρξει μείωση της φοροδιαφυγής όσο διατηρείται η πολυπλοκότητα του συστήματος και κυρίως η πεποίθηση ότι το κράτος δαπανά ασύστολα χωρίς να υπάρχει ηθικό υπόβαθρο για τις δαπάνες του και χωρίς να τηρείται η αρχή της δίκαιης κατανομής των βαρών.

Πρωτογενές πλεόνασμα φέτος

Είμαστε στην αρχή του τέταρτου μήνα του 2011. Με μόλις 10 από τα 25 δις ευρώ που άνετα μπορούν να περικοπούν, η χρονιά θα μπορούσε να τελειώσει με πρωτογενές πλεόνασμα και να αλλάξει άρδην η ψυχολογία των αγορών. Αν μάλιστα συνδυαστούν οι περικοπές των κρατικών δαπανών με γρήγορες και αποφασιστικές διαρθρωτικές αλλαγές (απλοποιήσεις, αποκρατικοποιήσεις, ιδιωτικοποιήσεις, πώληση ακίνητης περιουσίας, απελευθέρωση επαγγελμάτων, περιορισμό της συνδικαλιστικής ασυδοσίας, άνοιγμα αγορών, μεγαλύτερη εργασιακή ευελιξία στο Δημόσιο και στις ΔΕΚΟ, κ.λπ) η Ελλάδα θα μπορούσε μέχρι το τέλος του χρόνου να διαψεύσει όλες τις αρνητικές προσδοκίες. Ο Economist σφάλλει όταν ισχυρίζεται ότι η κυβέρνησή μας έκανε ηρωικές περικοπές δαπανών. Οι περικοπές ήταν εν πολλοίς άδικες και καθόλου ηρωικές. Σφάλλει επίσης όταν ισχυρίζεται ότι μια και η αναδιάρθρωση του χρέους είναι αναπόφευκτη, ας γίνει μια ώρα αρχύτερα. Η αναδιάρθρωση θα καταστεί αναπόφευκτη μόνο αν η κυβέρνησή μας συνεχίσει ό,τι κάνει: να ξεζουμίζει τους ασθενέστερους για να συντηρεί τους πλουσιότερους.

Αντιλαμβάνομαι ότι το κόστος της πολιτικής που εισηγούμαι θα είναι μεγάλο. Θα έχει όμως θετικό αποτέλεσμα. Σε δύο μόλις χρόνια η Ελλάδα, έχοντας διαψεύσει όλες τις κακές προβλέψεις, θα βρίσκεται – ανανεωμένη και ζωντανή – σε τροχιά γρήγορης ανάπτυξης. Όσοι υποστούν σήμερα το κόστος θα πρέπει να θυμούνται ότι για πολλά χρόνια προεξοφλούσαν τα μελλοντικά εισοδήματα των πολιτών του ιδιωτικού τομέα που είναι ασθενέστεροι. Τώρα θα πρέπει να κάνουν υπομονή και θυσίες για να μπορέσουν να πάρουν το μερίδιό τους όταν η Ελλάδα συνέλθει.